ΟΙ ΒΑΣΙΚΟΤΕΡΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΚΑΤΣΕΛΗ με το Νόμο 4336/2015

Τον Αύγουστο 2015 τροποποιήθηκε ο Νόμος 3869/2010 (Νόμος Κατσέλη)  με το Νόμο 4336/2015. Οι βασικότερες αλλαγές είναι οι ακόλουθες:

1) Η σημαντικότερη ίσως τροποποίηση, που θα ανακουφίσει χιλιάδες φυσικά πρόσωπα, είναι, ότι στις οφειλές που υπάγονται στο νόμο, συμπεριλαμβάνονται πλέον ρητά και  όλες οι οφειλές σε ιδιώτες (π.χ. εκμισθωτές κλπ) καθώς και όλες οι βεβαιωμένες οφειλές προς το Δημόσιο, τις Δ.Ο.Υ, τους Δήμους, τις Περιφέρειες και όλα τα ασφαλιστικά ταμεία (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ κλπ), όπως έχουν διαμορφωθεί με βάση τις προσαυξήσεις και τους τόκους εκπρόθεσμης καταβολής. Οι προϋποθέσεις για να ενταχθούν στη ρύθμιση του νόμου οι παραπάνω οφειλές είναι: 
α) αυτές να μην έχουν προκύψει μέσα στο τελευταίο έτος από την κατάθεση της αίτησης του οφειλέτη 
β) να μην έχουν δημιουργηθεί  από αδίκημα που τελέστηκε από τον οφειλέτη 
γ) να μην συνίστανται σε διοικητικά πρόστιμα και χρηματικές ποινές και 
δ) να μην αφορούν υποχρέωση διατροφής συζύγου ή ανήλικου τέκνου.

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΕ ΔΥΟ ΣΗΜΕΙΑ:

Α: Για να συμπεριλάβει ο οφειλέτης στη ρύθμιση του Νόμου Κατσέλη και  τις οφειλές του προς το Δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία  κ.λ.π. πρέπει αυτές να μη συνιστούν το σύνολο των πιστωτών του, αλλά υποχρεωτικά να υπάρχει στην αίτησή του  έστω και μία άλλη  οφειλή σε ιδιώτες ή Τράπεζες.

Β: Εφόσον ο οφειλέτης έχει ήδη ρυθμίσει τις οφειλές του προς το Δημόσιο, τις Δ.Ο.Υ., τους Ο.Τ.Α., τα ασφαλιστικά ταμεία κ.λ.π. θα πρέπει πρώτα να παραιτηθεί από την ρύθμιση αυτή, προκειμένου να μπορέσει να συμπεριλάβει τις οφειλές του αυτές στην αίτηση για την υπαγωγή του στο νέο Νόμο Κατσέλη.

2) Αύξηση των απαιτούμενων δικαιολογητικών: Διευρύνεται το σύνολο των απαιτούμενων από το νόμο εγγράφων που πρέπει να συνυποβάλλει ο οφειλέτης μαζί με την αίτησή του στο Ειρηνοδικείο για την έναρξη της διαδικασίας ρύθμισης των οφειλών του. Ενδεικτικά, προβλέπεται υποχρεωτικά η προσκόμιση αντιγράφου του ποινικού μητρώου του οφειλέτη , από το οποίο να προκύπτει η μη καταδίκη του για οικονομικό ή φορολογικό αδίκημα σε βαθμό κακουργήματος,  αντίγραφα των τίτλων ιδιοκτησίας του οφειλέτη και του/της συζύγου, φύλλο υπολογισμού αξίας της κύριας κατοικίας του, αντίγραφα όλων των δανειακών συμβάσεων, τυχόν καταγγελίες των δανειακών του συμβάσεων και άλλα έγγραφα , κατά την κρίση του δικηγόρου.  Επίσης, προβλέπεται αίτηση με νέο διευρυμένο περιεχόμενο, στην οποία υποχρεωτικά περιλαμβάνεται και η περιουσία του/της συζύγου του αιτούντος. Τέλος, εφόσον ο αιτών διαθέτει ανήλικα τέκνα που έχουν στο όνομά τους ακίνητη περιουσία θα πρέπει να προσκομίσει το Ε9 και τους τίτλους ιδιοκτησίας των τέκνων του.

Αντιλαμβάνεται κανείς, ότι η αίτηση αυτή με το διευρυμένο περιεχόμενο, αλλά πιο συνοπτική στη μορφή της, πρέπει οπωσδήποτε να έχει συνταχθεί από έμπειρο δικηγόρο, ειδάλλως κινδυνεύει να απορριφθεί ως αόριστη.

3) Εδική διαδικασία παραλαβής και ελέγχου  φακέλων από τις Γραμματείες των Ειρηνοδικείων: Ορίζεται προθεσμία δύο (2) ημερών από την κατάθεση της αίτησης και των εγγράφων από τον οφειλέτη, εντός της οποίας η Γραμματεία του Ειρηνοδικείου  προβαίνει σε τυπικό έλεγχο αυτής. Σε περίπτωση που ο φάκελος της αίτησης είναι πλήρης, η Γραμματεία προσδιορίζει τις ημερομηνίες συζήτησης τόσο της κύριας αίτησης όσο και της προσωρινής διαταγής. Εντούτοις, σε περίπτωση που διαπιστώνεται  έλλειψη δικαιολογητικών, η Γραμματεία καλεί τον αιτούντα να  τα προσκομίσει  εντός 15 ημερών από την κατάθεση της αίτησης και αν παρέλθει άπρακτη η ως άνω προθεσμία, η Γραμματεία θέτει την υπόθεση στο αρχείο και δεν προσδιορίζεται δικάσιμος.

 4) Σύντομες  οι νέες ημερομηνίες συζήτησης των αιτήσεων: Η δικάσιμος για τη συζήτηση της αίτησης του οφειλέτη προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε έξι (6) μήνες από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της  κατάθεσης της αίτησης. Η ημέρα επικύρωσης του προδικαστικού συμβιβασμού ή της έκδοσης προσωρινής διαταγής προσδιορίζεται υποχρεωτικά εντός δύο (2) μηνών από την ολοκλήρωση της κατάθεσης της αίτησης. Η ακροαματική διαδικασία προσδιορίζεται εντός τεσσάρων (4) μηνών από την έκδοση προσωρινής διαταγής. Η αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων δεν μπορεί να παρατείνεται πέραν των έξι (6) μηνών από την ολοκλήρωση της κατάθεσης της αίτησης.

5) Ταχεία διευθέτηση-  διαγραφή των  Μικρο-οφειλών: Προβλέπεται διαδικασία ταχείας διευθέτησης των μικρο-οφειλών, για οφειλέτες που το σύνολο των οφειλών τους δεν υπερβαίνει τις 20.000 Ευρώ, το εισόδημά τους είναι μηδενικό, δεν διαθέτουν ακίνητη περιουσία, δεν έχουν μεταβιβάσει ή εκποιήσει ακίνητη περιουσία το τελευταίο έτος, δεν έχουν καταθέσεις ή κινητά περιουσιακά στοιχεία αξίας άνω των 1.000 Ευρώ και υπήρξαν συνεργάσιμοι δανειολήπτες, όπως η έννοια προσδιορίζεται στον Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών. Στην περίπτωση αυτή ο οφειλέτης καταθέτει αίτηση ενώπιον του Ειρηνοδικείου για την πλήρη απαλλαγή του από τις οφειλές του. Εν συνεχεία, το Δικαστήριο του επιβάλλει μια περίοδο επιτήρησης δεκαοκτώ (18) μηνών, κατά την οποία, αν υπάρξει οποιαδήποτε μεταβολή της  εισοδηματικής ή περιουσιακής τους κατάστασης, οφείλουν να ενημερώσουν το δικαστήριο. Μετά την παρέλευση των 18 μηνών, και εφόσον δεν έχει μεταβληθεί η περιουσιακή και εισοδηματική κατάσταση του οφειλέτη, ο τελευταίος απαλλάσσεται οριστικά από τα χρέη του και η νομική κατάσταση της υπερχρέωσής του αίρεται. 

 6) Εισάγεται επίσημα το κριτήριο των «εύλογων δαπανών διαβίωσης» του οφειλέτη και της οικογενείας του: Με το νέο Νόμο εισάγεται το κριτήριο των «εύλογων δαπανών διαβίωσης» όπως αυτές διαμορφώνονται από την  Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ) . Πιο συγκεκριμένα, το Δικαστήριο καθορίζει το ποσό που θα πρέπει να καταβάλλει κάθε μήνα ο οφειλέτης στους πιστωτές του, αφού προηγουμένως αφαιρέσει από το μηνιαίο οικογενειακό του εισόδημα τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης του ιδίου και της οικογένειάς του. Αυτές καθορίζονται ως εξής: α) για έναν ενήλικα στο ποσό των 537 έως 682 ευρώ μηνιαίως, β) για δύο ενήλικες στο ποσό των 906 έως 1.160 ευρώ μηνιαίως, γ) για έναν ενήλικα με ένα τέκνο στο ποσό των 758 έως 962 ευρώ μηνιαίως, δ) για δύο ενήλικες με ένα τέκνο στο ποσό των 1.126 έως 1.440 ευρώ μηνιαίως, ε) για δύο ενήλικες με δύο τέκνα στο ποσό των 1.347 έως 1.720 ευρώ μηνιαίως και στ) για δύο ενήλικες με τρία τέκνα στο ποσό των 1.568 έως 2.000 ευρώ μηνιαίως.

 7) Επαναπροσδιορισμός όλων των παλαιών αιτήσεων σε συντομότερες δικασίμους (το αργότερο μέχρι τις 19-8-2018):  Όσοι ήδη έχουν καταθέσει αίτηση για τη ρύθμιση των οφειλών τους με το Νόμο Κατσέλη και οι υποθέσεις τους έχουν προσδιοριστεί να εκδικαστούν πέραν της τριετίας από το χρόνο έναρξης ισχύος του ν. 4336/2015 (μετά τις 19-08-2018), μπορούν, με αίτηση, που θα καταθέσουν στα αρμόδια Ειρηνοδικεία μέχρι τις 19-12-2015, να προσδιορίσουν τη συζήτηση της υπόθεσής τους σε νέα συντομότερη δικάσιμο που θα λάβει χώρα υποχρεωτικά μέχρι τις 19-8-2018. Αν δεν υποβληθεί σχετική αίτηση εντός του προβλεπόμενου διαστήματος, οι δικάσιμοι επαναπροσδιορίζονται αυτεπαγγέλτως σε συντομότερη δικάσιμο, εντός τριετίας και ο οφειλέτης οφείλει να ενημερωθεί από το Ειρηνοδικείο για τη νέα δικάσιμο. 

 8) Επικαιροποίηση των παλαιών φακέλων με νέα έγγραφα μέχρι 19/2/2016: Όλοι οι οφειλέτες που έχουν ήδη καταθέσει πριν τις 19-08-2015 αιτήσεις με το Νόμο Κατσέλη και περιμένουν να συζητηθεί η υπόθεσή τους, υποχρεούνται μέχρι τις 19-02-2016 να ενημερώσουν του φακέλους που έχουν καταθέσει στα Δικαστήρια, προσκομίζοντας όλα τα νέα απαιτούμενα έγγραφα. Σε περίπτωση παράλειψης ενημέρωσης των φακέλων τους μέχρι τις 19-02-2016 οι αιτήσεις τους θα απορρίπτονται. 

9) Καμία νέα υποχρέωση για αιτήσεις που δικάζονται οριστικά μέχρι 19/2/16. Όσοι οφειλέτες έχουν ήδη καταθέσει αίτηση για τη ρύθμιση των οφειλών τους με το Νόμο Κατσέλη και η υπόθεσή τους συζητείται μέχρι τις 19-02-2016, δεν υποχρεούνται να επικαιροποιήσουν τα στοιχεία του φακέλου τους, ούτε να προβούν μέχρι τότε σε κάποια άλλη ενέργεια, παρά μόνο να δικάσουν την υπόθεσή τους στην καθορισμένη ημερομηνία. Σημειωτέον ότι η πρόβλεψη αυτή ισχύει για την οριστική δικάσιμο και όχι για την ημερομηνία συζήτησης της προσωρινής διαταγής. 

10) Νέες προσωρινές διαταγές με διάρκεια ισχύος μόνο 6 μήνες από την κατάθεση της αίτησης. Οι νέες προσωρινές διαταγές που θα χορηγούνται στους οφειλέτες δυνάμει του νέου Νόμου για τη μη μεταβολή της κινητής και ακίνητης περιουσίας τους θα έχουν υποχρεωτική διάρκεια ισχύος μέχρι έξι μήνες από την ολοκλήρωση της κατάθεσης της αίτησης. Συνεπώς, σε περιπτώσεις που η ημερομηνία συζήτησης της αίτησης του οφειλέτη υπερβαίνει τους ανωτέρω έξι μήνες, ο οφειλέτης δεν θα έχει πλέον προστασία της περιουσίας του μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσής του και θα πρέπει να αιτηθεί τη χορήγηση νέας προσωρινής διαταγής.

Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι μέχρι την έκδοση νέας Κοινής Υπουργικής Απόφασης (Κ.Υ.Α.) ισχύει πλήρως η προστασία της κύριας κατοικίας του οφειλέτη εφόσον η αξία της δεν υπερβαίνει το αφορολόγητο όριο προσαυξημένο κατά 50%, π.χ. για τον άγαμο το όριο είναι 300.000 ευρώ. Με τη νέα Κ.Υ.Α. για την κύρια κατοικία αναμένονται να τεθούν νέα περιοριστικά κριτήρια για την προστασία της κύριας κατοικίας, που θα σχετίζονται: α) με το εισόδημα του οφειλέτη β) την αξία της κύριας κατοικίας και γ) το ύψος του συνόλου των οφειλών του.